آیا تکلیفی بر غیر بالغ (ولو ممیّز) قابل تصوّر است؟
تکالیف برای غیر بالغ، مقام تنجّزش تمام نیست، امّا مقام فعلیّت دارد، لذا کلّیۀ عبادات برای او مشروع است و کلیّۀ محرّمات برای او محرّم است، ولی چون منجّز نیست، احکام محرّمات را ندارد.
آيا ميتوان در فقه قياس كرد؟ چرا؟
جايز نيست.
فرق بين «جايز نيست» و «مشكل است» چيست؟
قرار است در مورد موضوعاتي كه ذيلاً درج ميگردد، با راهنمايي حضرت عالي رسالهاي علمي نوشته شود انشاءالله، لذا اگر لطف فرموده و منابع جامع و معتبري كه عمده نظرات و آراء را در اين باب آورده باشد و بحث اجتهادي هم در باره آنها كرده باشد، معرّفي فرماييد بسيار متشكّر و سپاسگزار خواهم بود.
1) تعريف و تقسيم بندي رباي معاملي و قرضي.
2) شرايط تحقّق رباي معاملي.
3) شرايط تحقّق رباي قرضي.
4) حكم حيلههاي شرعي.
5) حكم رباي والد و ولد و .....
6) حكم اجاره و رهني كه در اين زمان رايج است.
عرف يعنب ذهن خالي فقيه از اصطلاحات، و آن براي تعيين موضوعات فقهي در فقه بسيار كارساز است
در مسأله زير مشخّص فرماييد احتياط واجب است يا مستحب؟
«احتياط آن است كه براي ياد دادن واجبات نماز مزد نگيرد ولي براي مستحبّات آن اشكال ندارد.»
معناي اصطلاحات فقهي زير را مرقوم فرماييد.
ابن سبيل ــ(ابن السبيل)ــ، اجرة المثل.
كسي كه در سفر باشد اين «ابن السبيل» است ــ(و)ــ كسي كه در معامله قيمت را تعيين نكرده باشد بايد متعارف را بدهد و به آن «اجرة المثل» ميگويند. - و كسي كه در معاملهاي غير از خريد و فروش، مبلغ را تعيين نكند بايد مبلغ متعارف را بدهد و اين مبلغ متعارف را «اجرة المثل» ميگويند.
كسي ــ(كه)ــ در همه مسايل فقهي بتواند استنباط كند مجتهد جامع الشرايط است و كسي ــ(كه)ــ نتواند متجزّي است.
واجب عيني در مقابل واجب كفايي است و واجب تعييني در مقابل واجب تخييري است.
علم رجال مربوط به راويان روايت است و علم درايه مربوط به اصل روايت است.
خواهشمند است مرحمت كنيد در باره حقّ الله، حقّ النّاس و بيت المال در زمان حاضر چه صورت دارد؟ و فرق آن با حقّ النّاس چيست؟ و كاربرد هر يك را جداگانه توضيح داده و بفرمائيد آيا استفاده از اموال دولتي به هر شكل جزء حقّ النّاس است يا صورت ديگري دارد؟
مراد از حقّ الله گناهاني است كه ربطي به مردم ندارد نظير دروغ گفتن و شراب خوردن و مانند اينها، و مراداز حقّ النّاس گناهاني است كه مربوط به مردم است نظير خوردن مال مردم، اذيت به مردم، حيف و ميل بيت المال و مانند اينها، و (در اينكه بيت المال از حقّ النّاس است) فرقي ميان (آن) ــ(بيت المال)ــ و حقّ النّاس نيست.